Val Misère – Aansprakelijkheid op de skipiste

Het is december en het wintersportseizoen staat weer voor de deur. Volgens  de welbekende cijfers reizen jaarlijks ruim één miljoen Nederlanders af naar de Alpen voor hun wintersportvakantie. Recessie of niet, ook dit jaar zal er weer een massale uittocht gaan plaatsvinden. 

De vele wintersportvakanties zorgen jaarlijks voor een eveneens massale toeloop naar de ziekenhuizen. Ook het jaarlijkse aantal ski-ongevallen lijkt niet van de crisis afhankelijk te zijn. Ik geloof dat er zelfs een stijgende lijn is waar te nemen in het aantal zogenaamde gipsvluchten vanuit de Alpen.

De vraag die bij die ski-ongevallen steeds vaker rijst, is hoe het zit met de aansprakelijkheid van een ski-ongeluk en of het mogelijk is om de schade die is opgelopen bij een ski-ongeval te verhalen op een ander? 

Er zijn nog maar weinig gevallen bekend in de rechtspraak die gaan over deze vraag. Niet zo gek als je je bedenkt dat lang niet altijd de Nederlandse rechter bevoegd zal zijn om zich over deze vraag te buigen. Als de persoon die het ongeval heeft veroorzaakt uit Nederland komt dan zal de Nederlandse rechter veelal bevoegd zijn, maar als de persoon uit een ander land komt, zal over het algemeen in het land van herkomst van die persoon moeten worden geprocedeerd.

In de praktijk zien wij dan ook alleen de gevallen waarin een in Nederland woonachtige persoon de veroorzaker van het ongeval was. Tot nu toe waren het rechtbanken die zich een enkele keer hierover hebben uitgelaten, maar zeer recent heeft het gerechtshof in Leeuwarden zich met zo’n zaak bezig gehouden en zich uitgelaten over de aansprakelijkheid in een ski situatie. Deze uitspraak heeft voor de nodige verwarring gezorgd.

Wat was er aan de hand: Twee broers, voor het gemak zal ik ze Jan en Piet noemen, zijn samen op ski-vakantie in Val Thorens te Frankrijk. Op een dag skiet Jan voorop en wordt hij op enige afstand gevolgd door zijn broer Piet. Plotseling dreigt een andere jongen het pad van Piet te doorkruizen. Door deze ander jongen moet Piet uitwijken waarbij hij de skilat van de voor hem skiënde Jan aanraakt. Jan verliest daardoor zijn evenwicht, valt en moet naar het ziekenhuis. Het letsel van Jan blijkt ernstig en Jan blijft gedeeltelijk arbeidsongeschikt. Jan heeft zijn broer Piet en diens aansprakelijkheidsverzekeraar aangesproken voor de schade. Lukt het Jan om zijn schade te verhalen?

Het antwoord is nee. Het gerechtshof in Leeuwarden beslist dat er in de situatie tussen Jan en Piet sprake is van een zogenaamde sport- en spelsituatie. Volgens uitspraken van eerdere rechters gelden er in een sport- en spelsituatie andere regels voor aansprakelijkheid dan wanneer je in botsing komt met een anoniem persoon. Er wordt wel gezegd dat wanneer je welbewust deelneemt aan een sport of spel, je kunt verwachten dat er iets kan gebeuren en dat je in dat geval minder snel een ander daarvoor aansprakelijk kan houden. Het is de eerste keer dat de rechter een ski-ongeval ook als een sport- en spelsituatie benoemt.

Op de uitspraak van het gerechtshof in Leeuwarden is de nodige kritiek gekomen. Die ophef is onder andere ontstaan doordat het gerechtshof de regels van de internationale ski federatie FIS naast zich neer lijkt te leggen. In de FIS regels staat namelijk in regel 3: “wanneer jij van achter een andere skiër of snowboarder nadert moet je je skispoor zo kiezen, dat je de skiër of snowboarder niet in gevaar brengt.” Het gerechtshof oordeelt dat schending van deze regel nog niet met zich meebrengt dat je ook aansprakelijk bent voor ontstane schade. Dat was anders in een zaak die eerder aan een andere rechter in Nederland werd voorgelegd. Toen een Nederlandse vrouw tijdens een bedrijfsuitje op de piste in Frankrijk door een collega onderuit werd geskied, oordeelde die rechter dat de aansprakelijkheidsverzekeraar van de collega de schade van de Nederlandse vrouw moest vergoeden. Die collega kwam namelijk van boven geskied en had beter moeten en kunnen opletten, volgens de rechter. De rechter oordeelde dat de collega, volgens de FIS-pisteregels, aansprakelijk was.

De zaak van Jan en Piet heeft in advocatenland voor de nodige verwarring gezorgd. Veel advocaten zetten vraagtekens bij de overwegingen van het gerechtshof en vragen zich af of bij een skiongeval wel sprake kán zijn van een sport -en spelsituatie. Kwam het doordat het twee broers betrof? Lag het eraan dat ze ook wel eens in omgekeerde volgorde naar beneden skieden? Welke waarde moet er worden gehecht aan de FIS pisteregels? Vragen die voor onduidelijkheid hebben gezorgd en eens te meer aantonen dat de rechtspraak voortdurend in beweging is. Uiteraard is ook iedere zaak weer uniek en zal er naar alle omstandigheden van het geval gekeken moeten worden.

De komende wintersportperiode zal zeker voor de nodige nieuwe ski- jurisprudentie gaan zorgen. Ik hoop dat u niet in een val wordt meegenomen, maar spreek de hoop uit dat met de aankomende jurisprudentie duidelijker zal worden wat de lijn is voor aansprakelijkheid in ski situaties.

Bent u betrokken geraakt bij een ski-ongeval en vraagt u zich af of het mogelijk is de schade op die ander te verhalen, neem dan contact op met ons kantoor.

Voor meer blogs over Aansprakelijkheid, verzekering & schade: klik hier

Deze blog is met veel aandacht en zorgvuldigheid geschreven, maar bevat informatie van  algemene informatieve aard. De informatie in de blog kan, afhankelijk van de omstandigheden van uw specifieke geval, niet of verminderd van toepassing zijn. De informatie in de blog dient derhalve niet als juridisch advies te worden beschouwd. Daniels Huisman aanvaardt dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de gevolgen van het gebruik van de informatie uit de blog.