Kinderondergoed van Lacoste? De rol van een (ondeugdelijk) marktonderzoek

Inleiding
Lacoste heeft eind vorig jaar een kort geding aangespannen tegen Hema. Lacoste stelt dat het hierboven afgebeelde kinderondergoed inbreuk maakt op haar beeldmerk. Op het kinderondergoed staan 1 of meerdere krokodillen afgebeeld. Volgens Lacoste ontstaat hierdoor verwarringsgevaar. De uitspraak viel mij op vanwege de rol van een marktonderzoek waarnaar Lacoste verwijst. Ik ben zelf ook in afwachting van een uitspraak waarbij de rol van marktonderzoeken en de verweren van partijen op die onderzoeken waarschijnlijk van doorslaggevende betekenis zal zijn.

Ondeugdelijk marktonderzoek
Er moet een onderscheid worden gemaakt tussen het blauwe hemd met 1 krokodil en het grijze hemd met een veelvoud aan krokodillen.

Meerdere krokodillen
Op het grijze hemd zijn de krokodillen (de rechter spreekt van reptielen nu daarover tussen partijen discussie bestaat) als een figuurlijke zee van gestileerde dieren bedekt. Het oog wordt daardoor niet naar een individueel dier getrokken. Volgens de rechter is algemeen gebruikelijk dat kinderkleding met dieren wordt versierd. Lacoste heeft aangevoerd, verwijzend naar een marktonderzoek, dat het relevante publiek de krokodillen ziet als merkgebruik en een verband legt tussen de krokodillen en het merk van Lacoste. Echter, de rechter is niet overtuigd van de bruikbaarheid van het marktonderzoek. 

Volgens de rechter is de eerste vraag aan de ondervraagden sturend (en niet neutraal geformuleerd). Bij de foto van het grijze hemd is de vraag gesteld: “Aan welk merk doen deze kledingstukken u denken?”, dan wel “Van welk merk denkt u dat deze kledingstukken afkomstig zijn?” Hierdoor is de ondervraagden geen ruimte gelaten te zeggen wat als eerste in hen opkwam. Ze zijn juist op het spoor gezet om aan een merk te denken. Aangezien Lacoste grote bekendheid heeft verworven met een krokodil als merk, is het niet vreemd dat bij deze vraag een groot deel van de ondervraagden Lacoste noemt. Daarnaast is het onderzoek niet uitgevoerd onder het relevante publiek. Het publiek dat dit ondergoed koopt bestaat uit (groot)ouders met kinderen in de leeftijdscategorie 18 maanden tot een jaar of 8. Het marktonderzoek is gehouden onder het algemeen winkelend publiek in de leeftijd van 18 tot 75 jaar. Er is een verkeerde groep onderzocht. Wat ook een rol speelt is dat het kinderondergoed meestal niet zichtbaar wordt gedragen, maar bedekt is door andere kleding.

1 krokodil
Op het blauwe hemd is 1 krokodil afgebeeld. Anders dan bij het grijze hemd is hier geen sprake van gebruik louter als versiering. Volgens de rechter is het niet ondenkbaar dat het relevante publiek een verband zal leggen tussen deze krokodil en het merk van Lacoste. Om te beoordelen of er sprake is van een merkinbreuk gaat de rechter de beide krokodillen met elkaar vergelijken. “Het gaat in beide gevallen om een gestileerde krokodil, afgebeeld in twee-dimensionaal zij-aanzicht met de staart naar links en de kop naar rechts en in beide gevallen met een open bek.” Niet in geschil is dat de Hema krokodil wordt gebruikt voor kleding. Een categorie waarvoor het merk juist door Lacoste is ingeschreven. Dit kan toch niet meer mis gaan voor Lacoste. Toch wel. Volgens de rechter is er geen verwarringsgevaar omdat de consument die dit hemd bij Hema koopt in redelijkheid niet zal denken dat het van Lacoste afkomstig is. Doorslaggeven is dat bij de Hema geen producten worden verkocht van een ander merk dan van Hema.

Uitspraak
De vorderingen van Lacoste worden om bovenstaande redenen afgewezen. Deze uitspraak maakt te meer duidelijk dat een marktonderzoek op de juiste wijze moet worden ingestoken. Gebeurt dat niet goed, dan zijn de conclusies onbruikbaar. Als merkhouder sta je dan in je hemd.    

Laurens Bezoen, advocaat, sectie IE, ICT & Privacy

Deze blog is met aandacht en zorgvuldigheid geschreven, maar bevat informatie van algemene en informatieve aard. De informatie in de blog kan, afhankelijk van de omstandigheden van uw specifieke geval, niet of verminderd van toepassing zijn. De informatie in de blog dient derhalve niet als juridisch advies te worden beschouwd. Daniels Huisman aanvaardt dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de gevolgen van het gebruik van de informatie uit de blog.