Heeft het gaan samenwonen met een nieuwe partner nou wel of geen invloed op gemaakte afspraken over kinderalimentatie?

Dat gescheiden ouders op den duur een nieuwe partner tegen het lijf lopen, is niets unieks. Dat een gescheiden ouder op den duur wil gaan samenwonen met zijn of haar partner, is ook niet heel bijzonder. Het aanhouden van twee huishoudens is nu eenmaal duurder dan het voeren van een gezamenlijke huishouding.

Opnieuw samenwonen kan van invloed zijn op de hoogte van het kindgebonden budget
Toch kan het opnieuw gaan samenwonen leiden tot onzekerheid op financieel gebied. Want samenwonen kan invloed hebben op de hoogte van het kindgebonden budget. En voor wiens rekening komt deze verandering?

Stel, na de scheiding zijn de twee minderjarige kinderen van partijen blijven wonen bij moeder. Moeder heeft op dat moment een minimaal inkomen en maakt aanspraak op een kindgebonden budget (inclusief alleenstaande-ouderkop). Met de hoogte van dit kindgebonden budget (inclusief alleenstaande-ouderkop) is in het kader van de echtscheiding rekening gehouden bij berekening van de behoefte. De nieuwe richtlijn schrijft namelijk voor dat het kindgebonden budget (inclusief alleenstaande-ouderkop) volledig in mindering strekt op de behoefte van de kinderen. Is de behoefte van de kinderen, op basis van de Nibudtabellen, vast te stellen op € 400,– per kind per maand en ontvangt moeder een kindgebonden budget van € 150,– per kind per maand, dan komt de behoefte uit op een bedrag van € 250,– per kind per maand.

Op enig moment komt moeder een nieuwe partner tegen, met wie ze wil gaan samenwonen. Deze nieuwe partner wordt in geval van samenwoning aangemerkt toeslagpartner van moeder. Er van uitgaande dat deze nieuwe partner eveneens een inkomen heeft, is de kans groot dat het gezamenlijk inkomen van moeder en haar nieuwe partner te hoog is om nog langer in aanmerking te komen voor kindgebonden budget. Het kindgebonden budget vervalt, met als gevolg dat de behoefte uitkomt op een hoger bedrag. Consequentie hiervan is dat de vader meer kinderalimentatie zou moeten gaan betalen. Maar is dit wel zo eerlijk? Kan van vader verlangt worden dat hij meer alimentatie gaat betalen omdat moeder ervoor kiest om te gaan samenwonen?

Dat een alimentatiegerechtigde ouder gaat samenwonen kan niet altijd aan een alimentatieplichtige ouder worden tegengeworpen
De rechters zijn verdeeld over vorenomschreven vraag. Uit een aantal uitspraken, waaronder een uitspraak van de rechtbank Limburg van 14 mei 2015, blijkt dat een aantal rechters het niet redelijk achten om het wegvallen van fiscale voordelen aan (in dit geval) de zijde van de vrouw, volledig toe te rekenen aan de man. Naar het oordeel van deze rechters dienen de gevolgen van de persoonlijke keuze om te gaan samenwonen voor rekening en risico van de vrouw te blijven. Zij achten het niet redelijk de gevolgen van die keuze op de man af te wentelen. Daarbij wordt mede acht geslagen op het feit dat de kinderen in het gezin van de vrouw en haar partner verblijven, waardoor ze ook al meeprofiteren van het hogere gezinsinkomen aan die zijde.

In de gevallen waarin rechters van oordeel waren dat de financiële consequenties van het samenwonen niet aan de man dienden te worden toegerekend, hielden rechters rekening met een fictief gebonden budget. De behoefte van de kinderen werd in dat geval berekend aan de hand van een fictief kindgebonden budget, namelijk het kindgebonden budget waarop de vrouw aanspraak zou hebben gemaakt op basis van enkel haar inkomen.

Niet alle rechters zijn van oordeel dat het onredelijk is om het wegvallen van de fiscale voordelen van het samenwonen door de vrouw af te wentelen op de man. Er zijn een aantal rechters die uitgaan van de feitelijke situatie en mitsdien niet werken met een fictief kindgebonden budget maar uitgaan van de werkelijke situatie. In die gevallen komt de door de alimentatieplichtige te betalen bijdrage veelal uit op een (aanzienlijk) hogere bijdrage.

Beide redenaties zijn juist en voor beide standpunten valt wel iets te zeggen. Maar dat rechters zeer wisselend oordelen over de ‘samenwoners problematiek’ en er bij de rechtbank Noord-Holland zelfs tegengestelde oordelen zijn geveld, maakt het er voor een rechtzoekende allemaal niet makkelijker op. De enige remedie tegen de gecreëerde onzekerheid lijkt het veranderen van de richtlijn te zijn. Als het kindgebonden budget niet langer in mindering strekt op de behoefte, is de financiële onzekerheid rondom de samenwoners in één klap opgelost. Of het zover gaat komen is toekomstmuziek. Voorlopig zijn het advocaten die aan de hand van de verschenen uitspraken een inschatting dienen te maken over de kansen van een procedure. 

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met een van de leden van de praktijkgroep Personen- en Familierecht.

Voor meer blogs van de praktijkgroep Personen- en Familierecht: klik hier

Deze blog is met veel aandacht en zorgvuldigheid geschreven, maar bevat informatie van  algemene informatieve aard. De informatie in de blog kan, afhankelijk van de omstandigheden van uw specifieke geval, niet of verminderd van toepassing zijn. De informatie in de blog dient derhalve niet als juridisch advies te worden beschouwd.  Daniels Huisman aanvaardt dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de gevolgen van het gebruik van de informatie uit de blog.