Gang van zaken op een faillissementszitting

Af en toe krijg ik wel eens de vraag hoe het er in de praktijk aan toe gaat op een faillissementszitting. Met ‘faillissementszitting’ bedoel ik een zitting waarbij een faillissementsaanvrage wordt behandeld. Bij de rechtbank Overijssel gaat dat in grote lijn als volgt.

Opstart faillissementsaanvraag

Als er een faillissementszitting in de planning staat, dan praten wij over de situatie dat een schuldeiser (of meerdere schuldeisers) het faillissement heeft aangevraagd van zijn debiteur. De schuldeiser heeft een faillissementsrekest bij de rechtbank ingediend. Daarin is vermeld dat hij een opeisbare vordering heeft op de debiteur die niet wordt betaald. Verder is gesteld dat de debiteur meerdere schulden onbetaald laat.

Oproep per aangetekende brief van de rechtbank of deurwaardersexploot

In de meeste gevallen roept de rechtbank de debiteur op per aangetekende brief voor de (eerste) zitting. De advocaat van de schuldeiser kan bij de griffie van de rechtbank navraag doen of de oproep van de rechtbank bij de debiteur is aangekomen. Ook kan hij de verzendcode van PostNL bij de griffie opvragen om zelf te checken of de oproep goed is aangekomen bij de debiteur. Als de oproep van de rechtbank niet is aangekomen bij de debiteur of als de schuldeiser haast heeft, kan de schuldeiser  zelf de oproep van de debiteur regelen. Dit gebeurt door de oproep via een deurwaarder te laten betekenen.

De behandeling op de faillissementszitting

Als er een goede oproep aan de debiteur is gedaan, kan de faillissementsaanvraag worden behandeld. Voor faillissementszittingen is meestal een vaste dag in de week ingepland op de rechtbanken. Bij alle rechtbanken is dat op de dinsdagen, behalve bij de rechtbank Overijssel, locatie Almelo, waar dat van oudsher op woensdagen om 11.00 uur is. Op de dag en het tijdstip van de zitting waartegen de debiteur is opgeroepen, wordt de zaak door de rechtbankbode uitgeroepen. De advocaat van de schuldeiser is aanwezig, met of zonder de schuldeiser. De debiteur mag zelf verweer voeren, via, of samen met  zijn advocaat.

Verstek en dan

De rechter checkt bij het begin van de behandeling wie er allemaal op de zitting aanwezig is. Als de debiteur er niet is, controleert de rechter of de oproep van de debiteur op de juiste manier is gegaan. Als de debiteur er niet is, dan noemen wij dat ‘verstek’. Als er sprake is van verstek en de oproep is naar het oordeel van de rechter in orde, dan zal de advocaat van de schuldeiser ofwel meerdere aanvragers vertegenwoordigen, ofwel steunvorderingen moeten noemen. Steunvorderingen zijn vorderingen van andere schuldeisers die geld tegoed hebben van de debiteur. Daarna zal de advocaat van de schuldeiser – normaal gesproken – persisteren bij de vordering (= de vordering zoals genoemd in het faillissementsrekest handhaven). De rechter zal dan normaliter het faillissement uitspreken, tenzij hij van mening is dat er iets aan de hand is, waardoor het faillissement niet kan worden uitgesproken.

Veel voorkomend misverstand

Het is een misverstand te denken dat er twee of meer aanvragers moeten zijn om een faillissement te kunnen aanvragen. Dat hoeft niet. Eén aanvrager kan het faillissement van een debiteur  aanvragen. Maar let wel: op de faillissementszitting moet aannemelijk worden gemaakt dat er ook andere schuldeisers zijn die geld tegoed hebben van de debiteur, de zogenaamde steunvordering(en).

Verweer ter zitting

De debiteur en/of diens advocaat kan op de zitting verweer voeren. De advocaat van de schuldeiser  kan daarop meteen reageren. Meestal volgt dan mondeling re- en dupliek (een tweede ronde hoor en wederhoor). Vervolgens zijn er een aantal ‘smaken’ mogelijk: 1) de schuldeiser kan het verweer van debiteur B zo overtuigend achten dat hij de faillissementsaanvraag intrekt. 2) De rechter kan naar aanleiding van de stellingen van partijen de zitting aanhouden (uitstellen) tot een latere zitting. Dit is meestal twee weken later, bijvoorbeeld als er vragen zijn bij de rechter die beantwoord moeten worden terwijl dat niet meteen ter zitting lukt. 3) Ook kan er ter plekke op de zitting een betalingsregeling worden getroffen, bijvoorbeeld als de debiteur dat aanbiedt en de schuldeiser dat voorstel tot een betalingsregeling accepteert.

Uitspraak van de rechter

Als de schuldeiser het verzoek niet intrekt, geen (verder) uitstel geeft en ook geen regeling treft met de debiteur, zal de schuldeiser perstisteren (=volharden in de vordering). Dit is de 4^de ‘smaak’. De rechter zal vervolgens het verzoek toewijzen, afwijzen of aanhouden (uitstel dus). Als de rechter van oordeel is dat de debiteur ‘in de toestand verkeert van te hebben opgehouden te betalen’ en de debiteur meerdere schulden onbetaald laat, zal de rechter normaliter het faillissement uitspreken.

Als het verzoek door de rechter wordt toegewezen, is het faillissement van de debiteur een feit. De rechter noteert het tijdstip van de uitspraak. De rechtbank benoemt een rechter tot rechter-commissaris die toeziet op het verloop van het faillissement en stelt een curator aan. Rechtbanken houden lijsten aan met namen van advocaten (meestal) die tot curator aangesteld kunnen worden. De rechtbank benadert een curator en deze kan dan aan de slag met de afwikkeling van het faillissement.

Conclusie: wees alert in een faillissementsprocedure

Een faillissementszitting is een korte procedure die snel tot een uitspraak leidt, met soms heftige gevolgen. Zowel een aanvrager van een faillissement als de verweerder moeten snel schakelen en alert reageren in de procedure. Even niet opletten is geen optie. Dat kan voor de debiteur namelijk zomaar tot een faillissement leiden.

Nog vragen hierover of wilt u meer weten over dit onderwerp? Dan kunt u altijd contact met mij opnemen:
Daniels Huisman Advocaten
Hubert te Woerd
E-mail:

Deze blog is met aandacht en zorgvuldigheid geschreven, maar bevat informatie van algemene en informatieve aard. De informatie in de blog kan, afhankelijk van de omstandigheden van uw specifieke geval, niet of verminderd van toepassing zijn. De informatie in de blog dient derhalve niet als juridisch advies te worden beschouwd. Daniels Huisman aanvaardt dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de gevolgen van het gebruik van de informatie uit de blog.