Hoe lang duurt een bestuursrechtelijke procedure?

Niet zo lang geleden heeft de Raad van State geoordeeld over de vraag hoe lang een bestuursrechtelijke procedure maximaal mag duren. Eerder werd uitgegaan van een termijn van vijf jaar in zogenaamde niet-punitieve zaken (waarin geen ‘bestraffing’ aan de orde was). De bezwaarfase mocht volgens die normering een jaar duren en de beroeps- en hoger beroepsprocedure beiden twee jaar.

Op 29 januari 2014 heeft de Raad van State geoordeeld dat de maximale duur van bestuursrechtelijke procedures, bestaande uit bezwaar, beroep en daarna hoger beroep, maximaal vier jaar is. Dit uitgangspunt geldt ook in punitieve zaken, waarin dus bestraffing aan de orde is.

De bezwaar- en beroepsfase mogen maximaal twee jaar duren en de procedure in hoger beroep maximaal twee jaar na het instellen van het hoger beroep. Als de bezwaar- en beroepsfase te lang duren, wordt uitgegaan van een duur van zes maanden voor de bezwaarfase en anderhalf jaar voor de beroepsfase.

De vraag is nu of deze maximale duur altijd geldt. Dat is niet het geval. De Raad van State formuleert uitzonderingssituaties. Overschrijding van de redelijke termijn kan worden gerechtvaardigd door de ingewikkeldheid van de zaak. Ook kan de wijze van behandeling door het bestuursorgaan en de rechter tot de conclusie leiden dat overschrijding gerechtvaardigd is. Hetzelfde geldt indien het processueel gedrag van de appellant daartoe aanleiding geeft.

Meer concreet kan het inschakelen van een deskundige door het bestuursorgaan of rechter aanleiding zijn om overschrijding van de termijn gerechtvaardigd te achten. Daarbij is wel van belang dat het inschakelen van de deskundige redelijk was. Ook kan gedacht worden aan de situatie, waarin er veel bezwaar wordt gemaakt met betrekking tot hetzelfde probleem. Soms is het dan zinnig om de uitkomst in één zaak af te wachten, alvorens over de overige bezwaren te beslissen. Volgens de Raad van State is dat geoorloofd, maar dan moet het restant van die zaken wel voortvarend worden afgedaan binnen een redelijke termijn.

Geldt deze maximale redelijke termijn dan altijd en voor alle lopende zaken? Dat is niet het geval. De redelijke termijn is niet van toepassing op bezwaar- of beroepsprocedures die worden aanhangig gemaakt naar aanleiding van een primair besluit dat is bekendgemaakt vóór 1 februari 2014.

Indien de redelijke termijn wordt overschreden, kan aanspraak worden gemaakt op € 500,00 per half jaar dat de redelijke termijn is overschreden.

Heeft u vragen naar aanleiding van deze blog, neemt u dan contact op met ons kantoor. Wij helpen u graag verder.

Deze blog is met veel aandacht en zorgvuldigheid geschreven, maar bevat informatie van  algemene informatieve aard. De informatie in de blog kan, afhankelijk van de omstandigheden van uw specifieke geval, niet of verminderd van toepassing zijn. De informatie in de blog dient derhalve niet als juridisch advies te worden beschouwd. Daniels Huisman aanvaardt dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de gevolgen van het gebruik van de informatie uit de blog.