Handelsnaaminbreuk beoordelen,.. best lastig!

Inleiding

Wat een handelsnaam is, staat beschreven in artikel 1 van de Handelsnaamwet (Hnw): de naam waaronder een onderneming wordt gedreven. Het handelsnaamrecht ontstaat door het gebruik van de naam in het economisch verkeer. Een ondernemer kan de handelsnaam bijvoorbeeld gebruiken in een domeinnaam, op een website, op briefpapier, op facturen en in reclame. De naam die wordt gebruikt om deel te nemen aan het handelsverkeer is de handelsnaam. Registratie, bijvoorbeeld in het handelsregister bij de Kamer van Koophandel, is geen vereiste!

Inbreuk handelsnaam

Het handelsnaamrecht beschermt ondernemers tegen oneerlijke concurrentie door gebruik van hun bedrijfsnaam of een soortgelijke naam door derden. In artikel 5 Hnw is een verbod opgenomen. Het is verboden een handelsnaam te gebruiken die bij het publiek (mogelijk) verwarring veroorzaakt ten opzichte van een reeds bestaande handelsnaam. De beschermingsomvang is beperkt tot het geografische gebied waarbinnen de onderneming opereert en de branche waarin de onderneming actief is.

Beschrijvende handelsnaam

De afgelopen jaren is in de rechtspraak veel te doen geweest over beschrijvende handelsnamen. Een beschrijvende handelsnaam bevat in belangrijke mate de aard of de geleverde producten of diensten van de onderneming. Voorbeelden: Thuisbezorgd, Cheaptickets.nl, Parfumswinkel, Twinkeltje, Van Goud Advocaten, Budgetverhuisservice en Dairy Partners. De keuze voor een beschrijvende handelsnaam heeft de voorkeur bij ondernemers, omdat deze op het internet gemakkelijk te vinden is (betere online vindbaarheid). Vaak is er dan ook sprake van eenzelfde, beschrijvende domeinnaam waarin de handelsnaam terugkomt. In het arrest Dairy Partners van de Hoge Raad van 19 februari 2021 is geoordeeld dat voor beschrijvende handelsnamen, geen afwijkende of aanvullende bepalingen gelden. Voor de bescherming (het inbreukvraagstuk) van beschrijvende handelsnamen gelden dezelfde eisen als voor niet beschrijvende handelsnamen. Als gevolg daarvan is het verwarringsgevaar ook bij beschrijvende handelsnamen de enige maatstaf. Let wel; bij twee overeenstemmende, beschrijvende domeinnamen (niet handelsnamen) geldt een andere maatstaf.

Beoordelingskader inbreuk handelsnaam

De beoordelingsmaatstaf is het duchten van verwarring. Volgens artikel 5 Hnw is een verbod op het voeren van een handelsnaam aan de orde als het gebruik van deze naam bij het publiek tot verwarring kan leiden. Het gaat dan om verwarring tussen de onderneming die deze handelsnaam wil/is gaan voeren, én de onderneming die deze (bijna dezelfde) naam al gebruikt. Feitelijke verwarring hoeft niet bewezen te worden. De rechter weegt steeds af of het verwarringsgevaar voldoende is voor het verlenen van een verbod op grond van artikel 5 Hnw.

Bij beantwoording van de vraag of bij het publiek verwarring tussen de ondernemingen (handelsnamen) is te duchten, worden alle omstandigheden van het geval meegewogen. Dat geldt ook voor andere daarbij gebruikte elementen, zoals vormgeving van de handelsnamen (logo’s) (HR 4 december 2015, LMR advocaten/LR advocaten). Ook kijkt de rechter naar het algemene belang dat beschrijvende aanduidingen door eenieder vrij moeten kunnen worden gebruikt. Daarbij wordt ook gelet op de mate van onderscheidend vermogen van de oudere handelsnaam (HR 19 februari 2021, Dairy Partners). Het komt aan op een globale beoordeling van de volledige handelsnamen voor wat betreft hun visuele, auditieve en begripsmatige kenmerken. Dit in relatie tot de aard van de ondernemingen en alle overige omstandigheden van het geval. Tot de visuele kenmerken behoren naast gebruikte logo’s ook andere visuele vormgeving. De vraag of verwarring te duchten valt, moet beoordeeld worden vanuit het perspectief van het normaal oplettende publiek. Dit aangevuld met eventuele (specialistische) kennis van het desbetreffende marktsegment (HR 19 februari 2021, Dairy Partners).

Praktijkvoorbeeld | Sakura Sushi Bar tegen Blue Sakura

Dit betreft een uitspraak van de kort geding rechter bij de Rechtbank Gelderland van 9 juni 2021.

bron afbeeldingen: https://uitspraken.rechtspraak.nl/#!/details?id=ECLI:NL:RBGEL:2021:3683

Beide Aziatische horecagelegenheden zijn gevestigd in Apeldoorn. Sakura bezit de oudere handelsnaam. Maakt Blue Sakura inbreuk op de handelsnaam Sakura Sushi Bar? De omstandigheden van het geval:

• Sakura Sushi Bar biedt alleen een afhaal- en bezorgdienst aan, terwijl Blue Sakura een restaurant exploiteert.
• Er is een (zeer) beperkte mate van overeenstemming tussen de beide handelsnamen door de toevoeging blue, maar de bedrijfsactiviteiten hebben wel degelijk raakvlakken/zijn gelijkwaardig.

Hier kun je verschillend over denken. Vergelijk je de handelsnaam ‘Sakura Sushi Bar’ met de handelsnaam ‘Blue Sakura’, dan kun je zeggen dat beide handelsnamen zowel visueel als auditief in hoge/behoorlijke mate overeenstemmen. Zeker als de nadruk, die ligt op het dominerende bestanddeel ‘Sakura’, het uitgangspunt is.

• De logo’s van de partijen verschillen, maar wellicht is er te veel gewicht toegekend aan de logo’s, die niet terugkomen in de domeinnamen.
• Blue Sakura richt zich op een brede keuken.
• Sakura Sushi Bar zit naast andere winkels in een woonwijk. Blue Sakura is gevestigd in een groot vrijstaand pand naast de ringweg.

Gelet op bovenstaande omstandigheden wordt de vordering van Sakura Sushi Bar op grond van artikel 5 Hnw afgewezen. Het oordeel had echter ook anders kunnen uitvallen. Twee Aziatische horecazaken, beide in Apeldoorn gevestigd, waarbij de naam in behoorlijke mate visueel en auditief overeenstemt. Het had ook de conclusie kunnen rechtvaardigen dat er wel verwarringsgevaar te duchten is.

Zo zie je maar hoe lastig het is om op voorhand een goede inschatting te maken.

Afronding  

Als je een handelsnaam wilt gaan gebruiken controleer dan altijd eerst of de handelsnaam of een soortgelijke naam al in gebruik is. Dat kun je eenvoudig en goed doen via een zoekmachine op internet. Alleen uitgaan van de inschrijving in het handelsregister is niet zaligmakend. Bovendien wordt een handelsnaaminschrijving bij het handelsregister nooit geweigerd. Ook niet als een soortgelijke handelsnaam al eerder is ingeschreven. De Kamer van Koophandel doet geen rechtsgeldigheidstoets bij inschrijving.

Daniels Huisman Advocaten
Mr. Laurens Bezoen, advocaat
E-mail:
Telefoon: 053-7600860

Deze blog is met aandacht en zorgvuldigheid geschreven, maar bevat informatie van algemene en informatieve aard. De informatie in de blog kan, afhankelijk van de omstandigheden van uw specifieke geval, niet of verminderd van toepassing zijn. De informatie in de blog dient derhalve niet als juridisch advies te worden beschouwd. Daniels Huisman aanvaardt dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de gevolgen van het gebruik van de informatie uit de blog.